Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuẩn bị quyết định tăng mức giảm trừ gia cảnh – tín hiệu tích cực cho người nộp thuế

1. Quyết định quan trọng trong phiên họp sáng 17/10

Sáng 17/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sẽ tiến hành phiên họp đặc biệt để xem xét đề nghị tăng mức giảm trừ gia cảnh – nội dung được hàng triệu người lao động chờ đợi suốt thời gian qua.

Đây là một bước đi quan trọng trong chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN), được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân trong bối cảnh giá cả và chi phí sinh hoạt leo thang.

Cùng với nội dung này, UBTVQH cũng sẽ xem xét các vấn đề khác như:

• Điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn.
• Cho ý kiến về các nghị quyết phát triển xã hội liên quan đến y tế, đầu tư công, giáo dục.
• Thảo luận dự thảo nghị quyết thực hiện Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị về các giải pháp đột phá trong chăm sóc sức khỏe nhân dân.

2. Bối cảnh: Khi mức giảm trừ gia cảnh không còn phù hợp thực tế

2.1. Mức giảm trừ hiện hành và “độ trễ” của chính sách

Theo quy định hiện nay, mức giảm trừ gia cảnh áp dụng là:

• Người nộp thuế: 11 triệu đồng/tháng
• Người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng

Mức này đã được giữ nguyên suốt nhiều năm qua, trong khi chi phí sinh hoạt, y tế, giáo dục và nhà ở đều tăng đáng kể. Từ đó, nhiều chuyên gia cho rằng chính sách thuế thu nhập cá nhân đang “lỗi nhịp” với thực tế.

Không ít người lao động phản ánh: dù thu nhập tăng không đáng kể, họ vẫn phải nộp thuế cao hơn, khiến thu nhập thực tế sau thuế bị “co hẹp”.

2.2. Áp lực từ đời sống và lạm phát

Theo số liệu Tổng cục Thống kê, mức CPI (chỉ số giá tiêu dùng) trong 5 năm qua luôn tăng bình quân từ 3–4%/năm, trong khi lương cơ bản chưa tăng tương ứng.

Kết quả là nhiều người rơi vào diện phải nộp thuế, dù mức sống không cao hơn trước. Điều này làm mất đi tính công bằng và mục tiêu khuyến khích lao động trong chính sách thuế.

3. Đề xuất mới của Bộ Tài chính: tăng 40% mức giảm trừ

Bộ Tài chính đã trình dự thảo nghị quyết gửi UBTVQH, trong đó đề xuất:

• Người nộp thuế: tăng từ 11 triệu lên 15,5 triệu đồng/tháng
• Người phụ thuộc: tăng từ 4,4 triệu lên 6,2 triệu đồng/tháng

Đây là mức tăng khoảng 40%, được tính toán dựa trên tốc độ tăng trưởng GDP, mức thu nhập bình quân đầu người và diễn biến giá cả trong những năm gần đây.

Theo Bộ Tài chính, việc tăng mức giảm trừ này sẽ:

• Giúp người nộp thuế có thêm thu nhập khả dụng.
• Giảm áp lực chi tiêu trong bối cảnh lạm phát.
• Đảm bảo tính công bằng và linh hoạt trong hệ thống thuế.

4. Ý nghĩa xã hội – kinh tế của việc tăng mức giảm trừ gia cảnh

4.1. Hỗ trợ trực tiếp cho người lao động

Tăng mức giảm trừ gia cảnh đồng nghĩa với việc người lao động được miễn giảm thuế nhiều hơn, giữ lại được phần thu nhập lớn hơn để chi tiêu hoặc tiết kiệm.

Ví dụ:
Một người độc thân có thu nhập 20 triệu đồng/tháng hiện phải nộp thuế TNCN bậc 1. Nếu áp dụng mức giảm trừ mới, họ có thể không còn phải nộp thuế hoặc chỉ nộp rất ít.

Điều này có tác động tích cực rõ rệt đối với:

• Nhân viên văn phòng có thu nhập trung bình.
• Các hộ gia đình nuôi con nhỏ, phụng dưỡng cha mẹ.
• Người lao động tự do có thu nhập dao động theo thị trường.

4.2. Tác động lan tỏa đến nền kinh tế

Khi người dân có thêm tiền chi tiêu, sức mua nội địa sẽ được cải thiện. Các doanh nghiệp sản xuất, bán lẻ, dịch vụ… đều được hưởng lợi từ tăng trưởng tiêu dùng.

Điều này giúp nền kinh tế vận hành tốt hơn, bù đắp một phần cho giảm thu ngân sách do miễn giảm thuế.

4.3. Tăng niềm tin vào chính sách tài khóa

Chính sách thuế thường là “cầu nối” giữa người dân và Nhà nước. Khi cơ quan lập pháp linh hoạt điều chỉnh theo thực tế, niềm tin xã hội được củng cố, tạo sự đồng thuận cao hơn trong thực hiện nghĩa vụ thuế.

5. Lo ngại và thách thức khi triển khai

5.1. Giảm thu ngân sách tạm thời

Bộ Tài chính ước tính, nếu điều chỉnh theo đề xuất mới, ngân sách có thể giảm thu hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, đây là tác động ngắn hạn; về dài hạn, nền kinh tế mạnh hơn sẽ tạo nguồn thu bền vững hơn.

5.2. Rủi ro gian lận trong khai báo người phụ thuộc

Cần có biện pháp quản lý minh bạch, tránh tình trạng khai khống người phụ thuộc để trốn thuế. Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế dự kiến sẽ:

• Kết nối dữ liệu dân cư, mã định danh cá nhân.
• Yêu cầu cập nhật định kỳ thông tin người phụ thuộc.
• Tăng cường kiểm tra hậu kiểm.

5.3. Đảm bảo công bằng giữa các nhóm thu nhập

Chính sách này nên ưu tiên rõ ràng cho người thu nhập thấp và trung bình, tránh để nhóm thu nhập cao hưởng lợi nhiều hơn tương đối.

6. So sánh với các nước trong khu vực

Nhiều quốc gia châu Á đã có mức giảm trừ cao hơn Việt Nam:

• Thái Lan: khoảng 6.000 USD/năm cho người nộp thuế (~12 triệu/tháng).
• Malaysia: 9.000 USD/năm, tương đương gần 18 triệu/tháng.
• Philippines: miễn thuế cho thu nhập dưới 250.000 peso (~100 triệu đồng/năm).

Như vậy, nếu Việt Nam tăng lên 15,5 triệu đồng/tháng, chúng ta sẽ tiệm cận mức bình quân khu vực, giúp duy trì sức cạnh tranh lao động và thu hút nhân lực chất lượng cao.

7. Các kịch bản thảo luận tại phiên họp

7.1. Kịch bản 1: Thông qua toàn bộ đề xuất

Nếu UBTVQH đồng thuận, nghị quyết sẽ được ban hành ngay trong quý IV/2025, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

7.2. Kịch bản 2: Điều chỉnh theo lộ trình

Một khả năng khác là UBTVQH phê duyệt mức tăng thấp hơn hoặc áp dụng từng giai đoạn, giúp ngân sách có thời gian thích ứng.

7.3. Kịch bản 3: Tạm hoãn để nghiên cứu thêm

Nếu còn ý kiến trái chiều về ngân sách hoặc phạm vi áp dụng, nghị quyết có thể được hoãn để bàn lại tại kỳ họp Quốc hội tới.

8. Góc nhìn chuyên gia: “Chính sách cần linh hoạt, sát thực tế”

PGS.TS Nguyễn Văn Công – chuyên gia tài chính công – nhận định:

“Việc tăng mức giảm trừ gia cảnh là bước đi tất yếu, cần thiết để bảo vệ thu nhập thực của người dân. Tuy nhiên, chính sách này phải được rà soát định kỳ, tránh tình trạng chậm cập nhật như giai đoạn vừa qua.”

Ông cũng nhấn mạnh, mỗi lần điều chỉnh thuế không chỉ là con số, mà là thông điệp về sự quan tâm của Nhà nước đối với người dân.

9. Lộ trình và tác động dài hạn

Nếu được thông qua, nghị quyết sẽ có hiệu lực từ 2026, đi kèm với việc sửa đổi Luật Thuế Thu nhập cá nhân trong năm 2027.

Tác động dài hạn bao gồm:

• Tăng thu nhập khả dụng, thúc đẩy tiêu dùng.
• Giảm áp lực tài chính cho các hộ có nhiều người phụ thuộc.
• Tạo động lực tích cực cho thị trường lao động.

Tăng giảm trừ gia cảnh – bước tiến vì người dân

Việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét nâng mức giảm trừ gia cảnh không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật thuế, mà là một quyết định mang tính nhân văn.

Khi chính sách tài khóa đặt trọng tâm vào người lao động, nền kinh tế sẽ phát triển bền vững hơn, đồng thời củng cố niềm tin vào hệ thống pháp lý – tài chính của đất nước.

Tăng mức giảm trừ gia cảnh không chỉ giúp người dân “dễ thở” hơn, mà còn gửi đi thông điệp mạnh mẽ rằng Nhà nước luôn đồng hành cùng người dân trong mọi biến động kinh tế

Trang tin tức & kiến thức về crypto và blockchain tại Việt Nam.

• Cập nhật tin nóng, phân tích, review dự án.
• Website: kenhbit.com
• Fanpage: Kenhbit - Tin tức cộng đồng Crypto Việt Nam
• Nguồn Tổng Hợp