Công ước Hà Nội: Việt Nam dẫn đầu cuộc chiến chống tội phạm mạng toàn cầu

Ngày 25-26/10/2025, Công ước Hà Nội – văn kiện đầu tiên của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng – đã khai mở một kỷ nguyên mới tại Hà Nội, khẳng định vị thế dẫn đầu của Việt Nam trong nỗ lực xây dựng không gian mạng an toàn. Với sự tham dự của lãnh đạo từ 110 quốc gia và các tổ chức quốc tế, sự kiện này không chỉ đánh dấu bước ngoặt lịch sử mà còn đặt nền móng để xử lý lừa đảo tài sản số, bảo vệ nhà đầu tư tiền mã hóa. Cùng Kenhbit khám phá ý nghĩa của Công ước và tác động đến thị trường crypto.

Công ước Hà Nội: Khung pháp lý toàn cầu chống tội phạm mạng

Lễ mở ký Công ước Hà Nội diễn ra trang trọng tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, với chủ đề “Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai”. Chủ tịch nước Lương Cường, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, và đại diện 60 quốc gia tham gia ký kết, khởi đầu công cụ pháp lý toàn cầu đầu tiên chống tội phạm mạng. Công ước gồm 9 chương, 71 điều khoản, hình sự hóa các hành vi như xâm nhập hệ thống ICT, lừa đảo trực tuyến, bóc lột trẻ em qua mạng, và rửa tiền bằng tài sản số.

Công ước thiết lập cơ chế hợp tác quốc tế về điều tra, dẫn độ, chia sẻ dữ liệu, và bảo vệ quyền con người. Điểm đột phá là yêu cầu các quốc gia chỉ định đầu mối liên lạc 24/7 và coi tội phạm mạng là tội có thể dẫn độ, ngăn tội phạm trốn tránh pháp luật qua biên giới.

Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu tại phiên khai mạc Lễ mở ký Công ước Hà Nội. Nguồn: VGP

Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh Công ước Hà Nội gửi ba thông điệp rõ ràng tới thế giới:

• Thượng tôn pháp luật: Khẳng định cam kết định hình trật tự, bảo đảm an ninh mạng dựa trên luật pháp quốc tế.

• Hợp tác toàn cầu: Đề cao tinh thần chia sẻ, đồng hành, nâng cao năng lực để bảo vệ không gian mạng bền vững.

• Lấy con người làm trung tâm: Công nghệ phục vụ đời sống, thúc đẩy phát triển, đảm bảo không ai bị bỏ lại trong kỷ nguyên số.

“ Ba thông điệp đó thể hiện tinh thần cốt lõi của Công ước Hà Nội - một công ước của thượng tôn pháp luật, của hợp tác và của con người” – Chủ tịch nước Lương Cường

Chống lừa đảo tài sản số: Lá chắn cho tiền mã hóa

Công ước Hà Nội lần đầu đưa tài sản số (như Bitcoin, Ethereum) vào định nghĩa tài sản, tạo cơ sở pháp lý để truy vết và tịch thu tiền mã hóa liên quan đến tội phạm như tống tiền bằng ransomware hay rửa tiền. Theo TS Jeff Nijsse từ Đại học RMIT Việt Nam, quy định này xóa bỏ mơ hồ pháp lý, giúp cơ quan thực thi pháp luật xử lý hiệu quả các vụ lừa đảo tài sản số.

Các lợi ích chính từ Công ước:

• Hình sự hóa lạm dụng tiền mã hóa: Xử phạt nghiêm các hành vi phạm tội.

• Chia sẻ bằng chứng xuyên biên giới: Tăng hiệu quả truy bắt tội phạm quốc tế.

• Tịch thu tài sản phạm pháp: Thu hồi tiền mã hóa từ ví hoặc sàn giao dịch.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres. Nguồn: VGP

“Không một quốc gia nào, dù ở bất kỳ trình độ phát triển nào, sẽ bị bỏ lại đơn độc và không được bảo vệ trước tội phạm mạng” – Tổng Thư ký Antonio Guterres

Tầm quan trọng của tài sản số trong Công ước Hà Nội

Một điểm sáng của Công ước Hà Nội là việc đưa tài sản số (bao gồm tiền mã hóa như Bitcoin, Ethereum) vào định nghĩa tài sản. Điều này giúp cơ quan thực thi pháp luật truy vết và tịch thu tài sản mã hóa liên quan đến các hoạt động phạm tội như tống tiền bằng mã độc hoặc rửa tiền. TS Jeff Nijsse đánh giá đây là bước tiến hiện đại, xóa bỏ sự mơ hồ pháp lý trong các văn kiện trước đây, tạo cơ sở vững chắc để xử lý lừa đảo tiền mã hóa.

Ví dụ, các vụ tống tiền bằng ransomware thường yêu cầu thanh toán bằng Bitcoin, khiến việc truy vết trở nên khó khăn. Công ước Hà Nội cung cấp khung pháp lý để:

• Hình sự hóa hành vi lạm dụng tiền mã hóa: Đảm bảo xử phạt nghiêm minh.

• Tăng cường hợp tác quốc tế: Chia sẻ dữ liệu để truy bắt tội phạm xuyên quốc gia.

• Tịch thu tài sản phạm pháp: Thu hồi tiền mã hóa từ ví điện tử hoặc sàn giao dịch.

Thị trường tiền mã hóa: Bitcoin tích lũy, altcoin phân hóa

Song song với sự kiện, thị trường tiền mã hóa ngày 25/10 ghi nhận biến động nhẹ. Theo OKX,  Bitcoin tăng 0,3%, đạt 111.720 USD, nhưng vẫn giằng co trong vùng hẹp với lực mua quanh 107.000-108.000 USD và kháng cự tại 112.000 USD. Giới phân tích coi đây là giai đoạn tích lũy trước khi thị trường có biến động lớn, đặc biệt khi Mỹ sắp công bố các dữ liệu kinh tế quan trọng.

Trong nhóm altcoin:

• Ethereum (ETH) giảm 0,5%, còn 3.950 USD.

• BNB giảm hơn 1%, xuống 1.115 USD.

• XRP tăng mạnh 4%, đạt 2,5 USD.

• Solana (SOL) tăng nhẹ 0,2%, lên 194 USD.

Dòng vốn chảy vào ETF Bitcoin giao ngay đạt 477 triệu USD tuần qua, cho thấy nhà đầu tư tổ chức tiếp tục tích lũy BTC.

Kết luận

Công ước Hà Nội đánh dấu bước tiến lịch sử trong chống lừa đảo tài sản số, khẳng định vai trò của Việt Nam trong an ninh mạng toàn cầu. Với khung pháp lý hiện đại và hợp tác quốc tế, thị trường tiền mã hóa sẽ trở nên an toàn và hấp dẫn hơn. Nhà đầu tư nên tận dụng cơ hội từ Bitcoin và các altcoin tiềm năng trong bối cảnh mới này. Theo dõi  Kenhbit để không bỏ lỡ xu hướng và cơ hội trong kỷ nguyên tiền mã hóa minh bạch!