Hôm nay, các bạn hãy cùng kenhbit.com tìm hiểu về dự án Tezos nhé.
Tezos là gì?
Tezos là một hợp đồng thông minh và nền tảng dapps được xây dựng trên nền tảng blockchain nguyên bản hàng đầu. Mạng sử dụng tezzies (XTZ) để khuyến khích các baker và điều hành hoạt động của mình.
Tezos đặt mục tiêu là giải pháp blockchain tự sửa đổi đầu tiên, mặc dù đã có các dự án thành công tương tự như Ethereum hoặc EOS. Ngoài ra, giao thức của Tezos còn có khả năng phát triển và thực hiện các cải tiến mới theo thời gian, mà không có nguy cơ gặp phải hard fork.
Cách hoạt động Tezos
Tezos hoạt động theo cách tương tự với các blockchain khác. Sự đổi mới quan trọng ở đây là cách những bổ sung mới được thêm vào blockchain. Dưới đây là cách hoạt động:
Khi nhà phát triển đề xuất nâng cấp giao thức, nhà phát triển đó có thể đính kèm hóa đơn để nhận thanh toán vào địa chỉ của họ khi đề xuất nâng cấp của họ được chấp thuận. Cách tiếp cận này cung cấp một động lực mạnh mẽ cho sự tham gia vào sự phát triển cốt lõi của Tezos trong khi cũng phân cấp việc duy trì mạng lưới.
Các nhà phát triển sẽ nhận được token nếu yêu cầu nâng cấp của họ được chấp thuận. Những token đó có giá trị ngay lập tức. Điều đó có nghĩa là các nhà phát triển không cần phải tìm kiếm sự tài trợ, tiền lương, hoặc phải làm việc một mình.
Tezos cũng sử dụng các bằng chứng chính thức để xác minh các thuộc tính quan trọng được duy trì theo thời gian. Thông qua phương pháp này, Tezos có thể bổ sung các cải tiến kỹ thuật mới một cách nhanh chóng trong khi cũng thực thi một loại chủ nghĩa hợp hiến.
Các bên liên quan có thể hợp tác với các dự án on-chain. Thêm vào đó, blockchain Tezos cho phép tạo ra các bounty – ví dụ khi các tính năng cụ thể cần được triển khai, hoặc các lỗi cụ thể cần phải được loại bỏ.
Ưu điểm nổi bật của dự án Tezos
Tự sửa đổi và quản trị on-chain
Đây là một trong những điểm đáng chú ý của Tezos. Tất cả các Stakeholder đều có thể tham gia định hướng và quản trị nền tảng. Bên cạnh việc biểu quyết để thay đổi giao thức Tezos, các Stakeholder còn có thể thay đổi biểu quyết của mình trong quá trình hoạt động. Hay nói cách khác, họ sẽ là người quyết định tương lai cho Tezos.
Thuật toán Liquid Proof of Stake (LPoS)
Về cơ bản, LPoS là một biến thể của DPoS nhưng điểm khác biệt là: bạn có thể ủy quyền vote, gửi Token của mình cho người mà bạn tin tưởng.
Tezos áp dụng cơ chế đồng thuận LPoS giúp tiết kiệm năng lượng tiêu thụ, Đồng thời, các Stakeholder sẽ cam kết gửi một số tiền (XTZ Token) vào hệ thống, sau đó sẽ được trao thưởng nếu quá trình xác nhận khối thành công. Do đó, bất kỳ hành động nào gây tổn hại tới hệ thống thì Stakeholder đó sẽ bị mất tiền đã cam kết gửi vào.
Sự khác biệt của Tezos đối với các Blockchain khác
Tezos PR chính nó như là một thay thế cho các blockchain khác như Ethereum, bitcoin và ZCash. Điều gì khiến Tezos khác biệt với các đối thủ cạnh tranh của nó?
Các blockchain khác có thể được mô tả bằng một bộ ba (S, áp dụng, và điểm số):
S: Một loại trạng thái nội bộ, có thể thay đổi. Ví dụ, trong bitcoin, đây sẽ là tập hợp các kết quả đầu ra chưa được khai thác.
Áp dụng: Một chuyển đổi sử dụng trạng thái S, một giao dịch T và tạo ra một trạng thái mới S.
Điểm: Chức năng tính điểm xác định nhánh blockchain hợp lệ. Trong bitcoin, đây là tổng hashing power on-chain.
Điều khiến Tezos khác biệt là nó cho phép áp dụng và tính điểm một phần trạng thái có thể thay đổi. Điều đó có nghĩa là các quy tắc của sổ cái là tự quản. Các quy tắc của sổ cái kiểm soát nhiều hơn tính hợp lệ của các giao dịch: chúng kiểm soát sự tiến hóa của chính quy tắc.
Tezos có nhiều tính năng tương tự như các blockchain khác. Đó là một hệ thống dựa trên mã hóa, được bảo mật cao, phi tập trung, và không thể bị hack.
Một số tính năng khiến Tezos trở nên độc đáo hơn so với các blockchain khác bao gồm:
- Phân quyền, tự động nâng cấp: Tezos phân quyền quy trình nâng cấp, đây là điều mà chúng tôi không thấy với bất kỳ blockchain nào khác.
- Nâng cấp mà không cần hard fork: Nâng cấp được quyết định bởi sự đồng thuận của các bên liên quan theo các quy định quản trị rõ ràng. Các quy tắc đó được thực thi lập trình để tránh sự trì trệ và bế tắc chính trị mà không cần phải giao phó hoặc trao quyền cho một nhóm phát triển cốt lõi hoặc một nhóm có sự ảnh hưởng không cân xứng trong quá trình này.
Thông tin chi tiết về XTZ Coin
XTZ Token Use Case
Trong hệ sinh thái của Tezos ở thời điểm hiện tại, XTZ được dùng chủ yếu để:
- Làm phí giao dịch.
- Làm phần thưởng khối cho Baker.
- Onchain Governance: bằng việc Vote các đề xuất để chọn ra ra đề xuất được đồng ý bởi số đông.
- Được Tezos Foundation dùng để xây dựng và phát triển hệ sinh thái của Tezos.
XTZ Key Metrics
- Token Name: Tiz.
- Ticker: XTZ.
- Blockchain: Tezoschain.
- Token Standard: Updating…
- Contract: Updating…
- Token Type: Utility, Governance.
- Total Supply: Không giới hạn.
- Circulating Supply: 861,090,080 XTZ.
XTZ Token Allocation
Ví Lưu trữ
Tezos có thể được lưu trữ tại các ví offline như Ledger Nano S, Trezor…
Sàn Giao dịch
Hiện tại được giao dịch trên : Binance, Gate.io…
Tỷ giá hiện tại
Roadmap & Updates
Tổng quan có một số tính năng đang được các nhóm cộng đồng Build trên Tezos:
- Cơ chế đồng thuận: Tendermint, Avalanche.
- Bảo mật: zk-SNARKs.
- Khả năng mở rộng: Sharding.
- Layer 2 và một số ngôn ngữ hợp đồng thông minh mới.
Ngoài ra, dưới đây là các đề xuất đã được thông qua của Tezos:
- Athens (5/2019): Tăng giới hạn Gas Limit và giảm giá trị 1 Roll xuống từ 10,000 XTZ xuống 8,000 XTZ.
- Babylon (10/2019): Ra mắt phiên bản mạnh mẽ hơn của thuật toán đồng thuận blockchain (Emmy +); phát triển Smart Contract đơn giản hóa; tinh chỉnh quy trình Delegate.
- Carthage (3/2020): Tăng gas limit trên mỗi Block và mỗi lần vận hành; cải thiện công thức được sử dụng để tính toán Baking và xác nhận phần thưởng.
- Delphi (9/2020): Cải thiện gas fee. Giảm chi phí lưu trữ theo hệ số 4 để phản ánh những cải tiến trong lớp lưu trữ bên dưới.
- Edo (2/2021): Thêm Sapling và BLS12-381 để kích hoạt Smart Contract bảo vệ quyền riêng tư và ticket cho Native Permissons. Cập nhật quy trình sửa đổi bằng cách giảm độ dài khoảng thời gian xuống còn 5 Cycles và thêm Adoption Period lần thứ 5.
- Florence (5/2021): Tăng gấp đôi size của Operation, và Smart Contract. Tối ưu hóa gas cũng như tăng tốc lên hệ số 10. Cho phép phát triển Smart Contract trực quan hơn bằng cách áp dụng thứ tự thực hiện theo chiều sâu. Hủy kích hoạt Test Chain trong Economic Protocol, dẫn đến quy trình sửa đổi được tổ chức hợp lý hơn.
- Granada (8/2021): Ra mắt Liquidity Baking, tạo ra một lượng nhỏ tez mỗi Block và gửi vào Market Making Smart Contract. Điều này khuyến khích lượng lớn thanh khoản phi tập trung giữa tez và tzBTC. Bao gồm một số cải tiến dẫn đến mức gas fee giảm 3-6 lần.
Đội ngũ
Nhà đầu tư và đối tác
- Elevated Returns: Một công ty tài chính, tập trung vào Tokenized tài sản.
- Brazilian Investment Bank: Ngân hàng đầu tư của Brazil.
Kênh thông tin cộng đồng
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản của dự án Tezos. Hy vọng các bạn thấy bài viết hữu ích và cùng nhau chia sẽ dự án Tezos dưới comment. Chúc các bạn thành công.