Đối phó với cảm xúc là một khía cạnh rất quan trọng trong giao dịch thành công và tâm lý có thể tác động đến quyết định giao dịch của bạn rất đáng kể. Do đó, là một trader, điều quan trọng là bạn phải hiểu cảm xúc ảnh hưởng như thế nào đến giao dịch hàng ngày của bạn, từ đó tìm ra cách đối phó hiệu quả với tâm lý.
Trong bài viết này, chúng ta cùng tham khảo lời khuyên của 10 nhà giao dịch chuyên nghiệp, nhà huấn luyện giao dịch và tác giả của những cuốn sách giao dịch bán chạy nhất về cách họ đối phó với cảm xúc hàng ngày và điều gì giúp họ kiểm soát và quản lý tâm lý giao dịch:
1. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Steve Burn
NewTraderU.com – @SJosephBurns
“Khi mới bắt đầu sự nghiệp trading, tôi đã để cảm xúc chi phối các giao dịch của mình. Giá trị bản thân của tôi gắn liền với mỗi trade thắng hoặc thua. Tôi có xu hướng giao dịch quá lớn, đến nỗi mỗi kết quả đều giống như sự sống hoặc cái chết với tôi, và thực sự, các khoản lỗ đang làm tổn hại nghiêm trọng đến tài khoản của tôi”. Nhưng sau khi tôi bám sát vào việc quản lý rủi ro và quy tắc 1%, tất cả điều đó đã thay đổi. Tôi không chỉ khoẻ mạnh hơn về mặt tinh thần, mà tài khoản giao dịch của tôi không bao giờ gặp nguy hiểm nữa. Bằng cách định cỡ vị thế (position sizing) thích hợp. dừng lỗ và đóng lệnh thua sớm, tôi hiện đang giao dịch theo dài hạn và tôi biết rằng, mỗi cú trade chỉ là một trong số rất nhiều giao dịch mà thôi.”
2. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Dr. Brett Steenbarger
“Trong khi người ta thường nhấn mạnh các yếu tố cảm xúc/tâm lý là nguyên nhân dẫn đến giao dịch tệ, thì tôi lại thấy điều ngược lại cũng thịnh hành. Sự gián đoạn cảm xúc thường là kết quả của:
a) quản lý rủi ro kém và
b) thiếu đa dạng hóa.
xác định và điều chỉnh nguyên nhân gốc rễ của Sự kết hợp của những điều này tạo ra một chuỗi lợi nhuận dễ bốc hơi hơn (ví dụ: tỷ lệ Sharpe thấp hơn), do đó kích thích sự biến động cảm xúc. Các kỹ thuật tâm lý để quản lý căng thẳng có thể hữu ích, nhưng hữu ích hơn nữa chính là xác định và điều chỉnh nguyên nhân gốc rễ của căng thẳng. Những lời hô hào “hãy tuân theo quy trình của bạn” là vô ích khi bản thân quy trình đã bị thông tin sai.”
3. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Ardy Ismail
“Sợ hãi và thiếu tự tin. Hưng phấn và quá tự tin. Đây là những cảm xúc có thể ảnh hưởng đến những trader bất cẩn. Để ngăn những cảm xúc này kiểm soát tôi, tôi ngừng giao dịch sau khi tôi thua 3 trade liên tiếp. Vào ngày thứ hai, nếu tôi kết thúc ngày với một khoản lỗ một lần nữa, tôi sẽ ngừng giao dịch trong 2 đến 3 ngày tiếp theo. Tôi cũng ngừng giao dịch sau khi tôi đã đạt được mục tiêu trong ngày hoặc trong tuần. Tự tin quá mức khiến bạn không giữ được kỷ luật. Tôi tuân theo các quy tắc này và đảm bảo rằng tôi luôn kiểm soát được cảm xúc của mình.”
4. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Forex School Online
Forexschoolonline.com – FB/ForexSchoolOnline
“Tôi thực sự khuyên tất cả các trader nên có một kế hoạch trước khi trade mà họ đã vạch ra trước khi tham gia vào bất kỳ giao dịch nào, bao gồm điểm entry, điểm dừng và cách họ dự định quản lý giao dịch, thay vì vào lệnh rồi mới cố gắng tìm ra cách xử lý giao dịch khi xem số dư tài khoản của mình.”
5. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của 50 Pips
“Bạn cần nghiêm túc tìm hiểu thị trường, cơ chế giao dịch, đòn bẩy và bối cảnh. Hãy nhớ rằng trading là một cách cực kỳ khó để kiếm sống. Nó không phải là một ‘công việc’ theo nghĩa thông thường của từ này, mà nó là một nghề nghiệp và trừ khi bạn đặt mình vào vị trí để thành công bằng cách coi nó như một công việc kinh doanh, bạn sẽ hiểu được trading khó khăn về mặt thể chất, tinh thần và kinh tế như thế nào. Đừng để bất kỳ ai nói với bạn rằng ai cũng có thể giao dịch thành công, đừng để bất kỳ ai tạo cho bạn ấn tượng sai lầm rằng điều này thật dễ dàng và luôn có những con đường tắt.”
6. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Steve (UK Trendfollower)
TheTrendfollower.com – @UKtrendfollower
“Chỉ rủi ro một tỷ lệ nhỏ vốn của bạn trên mỗi giao dịch sẽ cho phép bạn có một sự thờ ơ về cảm xúc đối với mỗi giao dịch.
Bởi vì phương pháp tôi đã chọn, “hành động” giao dịch của tôi thực sự chỉ mất vài phút mỗi ngày. Tôi thực hiện tất cả các kế hoạch của mình, tìm kiếm các setup mới, v.v. ngoài giờ thị trường hoạt động. Tôi cố gắng và tránh phải thực hiện những việc như tìm điểm entry tiềm năng, định cỡ vị thế, cài stoploss… trừ khi các ngưỡng giá nhất định tôi đang theo dõi bị ảnh hưởng.
Khi thị trường mở cửa, tất cả những gì tôi làm là cập nhật các điểm dừng (theo quy tắc của tôi) và đặt bất kỳ lệnh nào để mở giao dịch mới ở các ngưỡng giá được yêu cầu. Khi tôi đã hoàn thành những việc cần làm, sau đó tôi sẽ đóng nền tảng giao dịch của mình lại!
Tôi biết rằng chỉ có một số thứ tôi có thể kiểm soát – rủi ro của tôi, nơi tôi tham gia giao dịch, nơi tôi đặt điểm dừng. Tôi không thể kiểm soát những gì thị trường làm. Việc theo dõi từng tích tắc khi bạn là một “trend follower” là không cần thiết và sẽ phản tác dụng. Nó có thể dẫn đến việc bạn đưa ra quyết định nhanh, không hợp lý và thường được thực hiện trong cơn hoảng loạn. Bám sát quy trình và kế hoạch làm việc hàng ngày của tôi đồng nghĩa với việc tôi có thể tránh mắc phải những sai lầm do cảm xúc chi phối.”
7. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Joel Kruger
“Hầu hết các bạn ngoài kia đều có công việc hàng ngày. Có ngày tốt, có ngày không. Nhưng nhìn chung, bạn vẫn không bị choáng ngợp, bởi bạn biết đây chỉ là một phần của thói quen. Khi mọi thứ trở nên tốt lên hoặc xấu đi, phản ứng của bạn đều lành mạnh và cân xứng. Bạn biết đây là một phần của cuộc sống và bạn vẫn tiếp tục tiến về phía trước. Tương tự như vậy, trading cũng nên được đối xử y hệt. Bạn cần phải giao dịch theo tỷ lệ. Hãy giao dịch trên đòn bẩy tương ứng với số tiền trong tài khoản giao dịch của bạn.”
8. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Gavin McMaster
OptionsTradingIQ.com – @OptiontradinIQ
“Mẹo số một của tôi để giữ cho cảm xúc của bạn luôn được kiểm soát là đừng theo dõi từng tích tắc của thị trường. Điều này vừa gây căng thẳng, vừa có thể dẫn đến những quyết định tồi tệ. Giao dịch quá mức vốn là lời nguyền của các retail trader. Một trong những cách tốt nhất để hạn chế điều này là chỉ đăng nhập vào tài khoản của bạn vào những thời điểm nhất định trong ngày. Ví dụ: một số trader có thể chọn chỉ đăng nhập trong 1 giờ cuối cùng của ngày giao dịch. Tránh xa màn hình và không theo dõi mọi chuyển động nhỏ của thị trường có thể giúp các trader ít bị cảm xúc chi phối hơn.”
9. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của Michael G Lamothe
ChartYourTrade.com – @MichaelGLamothe
“Cách tôi đối phó với cảm xúc trong ngày giao dịch bắt đầu bằng sự chuẩn bị trong lúc thị trường đóng cửa và bao gồm những điều sau:
- Có một quy trình để phân tích Trạng thái Thị trường từ trong ra ngoài bằng chính đôi mắt của tôi. Hiểu điều gì đang xảy ra trên các khung thời gian, trên các chỉ số và điều gì đang xảy ra với rổ cổ phiếu mà tôi quan tâm nhất.
- Có một hệ thống và một bộ quy tắc đã được kiểm tra theo thời gian có khả năng đối phó với điều kiện thị trường hiện tại. Nếu không có một hệ thống cho môi trường hiện tại, tôi sẽ không trade.
- Xây dựng kế hoạch cho từng giao dịch bao gồm những điều sau:
– Khung thời gian được giao dịch
– Điểm vào lệnh
– Điểm thoát lệnh nếu tôi sai (lệnh stoploss)
– Trailing stops
– Các mục tiêu tiềm năng mà tôi sẽ chốt lời hoặc đánh giá lại vị thế
– Bao nhiêu % vốn sẽ bị rủi ro trên vị thế
– Giao dịch này phù hợp với danh mục đầu tư hiện tại của tôi như thế nào?
Ngoài điểm vào lệnh và dừng lỗ ban đầu của tôi, tất cả các hành động của tôi đều dựa trên hoạt động cuối ngày hoặc cuối tuần. Tôi không xem xét tài khoản của mình trừ khi có hành động cần thực hiện và tôi biết những hành động cần thực hiện trước khi giao dịch được thực hiện.”
10. Lời khuyên về tâm lý giao dịch của H. Avni Kefeli
“Có một chiến lược giao dịch phù hợp với tính cách của bạn giống như một ngưỡng cửa trong trading, cho phép bạn tập trung vào những thứ khác ngoài các tín hiệu entry & exit, chẳng hạn như quản lý giao dịch. Bạn càng tin tưởng vào chiến lược giao dịch của mình và cảm thấy an toàn với nó, bạn càng dễ dàng đối phó với cảm xúc của mình. Trong khi đó, tôi cũng tranh thủ thực hiện bài tập plank trước khi bắt đầu giao dịch, điều này được biết là sẽ giúp giảm tải cảm xúc.”