Nội dung
- Giới thiệu
- Hội thợ đào (mining pool) là gì?
- Các hội thợ đào hoạt động như thế nào?
- Các hội thợ đào Pay-Per-Share (PPS)
- Các hội thợ đào Pay-Per-Last-N-Shares (PPLNS)
- Các hội thợ đào có phải là mối đe dọa đối với sự phi tập trung của blockchain?
- Tổng kết
Giới thiệu
Đào hoặc khai thác tiền mã hoá là một hoạt động không thể thiếu trong quy trình bảo mật của các blockchain sử dụng thuật toán Bằng chứng Công việc. Bằng cách tính toán các hàm băm với các thuộc tính nhất định, thợ đào là những người đem lại sự bảo mật cho các mạng tiền mã hoá mà không cần một cơ quan trung ương.Khi Bitcoin lần đầu tiên được ra mắt vào năm 2009, bất kỳ ai có một chiếc máy tính thông thường đều có thể trở thành thợ đào, tham gia đoán một hàm băm hợp lệ cho block tiếp theo. Đó là bởi vì độ khó của việc đào chưa cao. Do đó, tỷ lệ băm trên mạng cũng ở trạng thái tương tự. Bạn không cần dùng các thiết bị phần cứng chuyên dụng để thêm các khối mới vào blockchain .
Đó là lý do các máy tính có thể tính toán nhiều số băm nhất mỗi giây sẽ có cơ hội tìm thấy nhiều khối hơn. Và điều này đã gây ra một sự thay đổi lớn trong hệ sinh thái tiền mã hoá. Trong đó, các thợ đào tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang để giành được lợi thế cạnh tranh.Sau khi sử dụng nhiều thiết bị phần cứng khác nhau (như CPU , GPU, FPGA), các thợ đào Bitcoin đã chọn ASIC – Mạch tích hợp dành riêng cho ứng dụng làm công cụ đào chính. Thiết bị này không còn giống những chiếc máy tính mà bạn sử dụng.
Như tên gọi, ASIC được tạo ra để thực hiện một nhiệm vụ duy nhất: tính các hàm băm. Vì được đặc biệt thiết kế cho mục đích đào tiền mã hoá, các thiết bị này có thể thực hiện điều đó một cách hiệu quả hơn máy tính thông thường. Trên thực tế, việc sử dụng các loại phần cứng chuyên dụng để đào Bitcoin đã trở nên khá phổ biến.
Hội thợ đào (mining pool) là gì?
Tuy nhiên, việc cải tiến các thiết bị phần cứng chỉ đưa bạn đi xa đến đây. Mặc dù bạn có thể đang chạy một số máy ASIC có công suất lớn, nhưng bạn vẫn chỉ là một giọt nước trong đại dương các thợ đào Bitcoin. Cơ hội để bạn thực sự đào được một khối là khá nhỏ, dù bạn đã chi rất nhiều tiền và lượng điện cần thiết để chạy các thiết bị chuyên dụng.Không có bất kỳ thứ gì đảm bảo thời điểm bạn sẽ được thanh toán một phần thưởng khối hoặc thậm chí là việc đảm bảo bạn sẽ được thanh toán. Nếu doanh thu ổn định là mục tiêu của bạn, tham gia một hội thợ đào thường là một lựa chọn tốt hơn.
Giả sử bạn và 9 thợ đào khác, mỗi người sở hữu 0,1% tổng sức mạnh băm của cả mạng. Điều đó có nghĩa là, trung bình, bạn sẽ tìm thấy một trong mỗi nghìn khối. Với trung bình 144 khối được khai thác mỗi ngày, bạn có thể tìm thấy một khối mỗi tuần. Tùy thuộc vào dòng tiền và sự đầu tư của bạn vào các thiết bị phần cứng và điện năng, việc “khai thác một mình” vẫn có thể là một chiến lược khả thi.Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra nếu doanh thu này không đủ để tạo ra lợi nhuận? Trong trường hợp này, bạn có thể tham gia vào một nhóm với chín người khác như chúng ta đã đề cập. Nếu tất cả các bạn kết hợp sức mạnh băm của mình, bạn sẽ có 1% tỷ lệ băm của mạng. Điều này có nghĩa là cứ trung bình một trăm khối, bạn sẽ tìm thấy một khối, và có thể là ở một đến hai khối mỗi ngày. Sau đó, bạn có thể chia nhỏ phần thưởng và chia sẻ nó cho tất cả các thợ đào có liên quan.
Tóm lại, chúng ta vừa mô tả về cách một hội thợ đào hoạt động. Mô hình này tiếp tục phổ biến đến ngày nay vì chúng đảm bảo được một nguồn doanh thu ổn định hơn cho các thành viên trong một nhóm.
Các hội thợ đào hoạt động như thế nào?
Thông thường, một hội thợ đào sẽ đặt một điều phối viên chịu trách nhiệm tổ chức các thành viên. Họ sẽ đảm bảo rằng các thợ đào đang sử dụng các giá trị số nonce khác nhau để không làm lãng phí sức mạnh băm bằng cách cố gắng tạo các khối giống nhau. Những người điều phối này cũng sẽ chịu trách nhiệm chia phần thưởng và trả chúng cho những người tham gia. Có nhiều phương pháp được dùng để tính toán và phân chia công việc cho mỗi thợ đào, cũng như phần thưởng tương ứng của họ.
Các hội thợ đào Pay-Per-Share (PPS)
Một trong những phương thức phổ biến để phân chia công việc và lợi nhuận cho thợ đào là Pay-Per-Share (PPS). Trong hệ thống này, bạn sẽ nhận được một số tiền cố định cho mỗi “cổ phần” mà bạn đã đóng góp.
Mỗi “cổ phần” được tính là một mã băm được sử dụng để theo dõi công việc của mỗi người khai thác. Theo danh nghĩa, mỗi cổ phần sẽ được thanh toán theo số cổ phần, nhưng thực tế nó sẽ cộng dồn theo thời gian. Lưu ý, một cổ phần không phải là một hàm băm hợp lệ trong mạng. Đôi khi, nó chỉ đơn giản là một trong những điều kiện phù hợp với các điều kiện do hội thợ đào đặt ra.
Với PPS, bạn nhận được phần thưởng cho dù hội của bạn có giải được một khối hay không. Nhà điều hành nhóm chấp nhận rủi ro, vì vậy họ thường sẽ tính trước một khoản phí khá lớn – trả trước từ người dùng hoặc từ phần thưởng khối cuối cùng.
Các hội thợ đào Pay-Per-Last-N-Shares (PPLNS)
Một phương thức phổ biến khác là Pay-Per-Last-N-Shares (PPLNS). Không giống như PPS, PPLNS chỉ thưởng cho thợ đào khi hội đã khai thác thành công một khối. Khi hội tìm thấy một khối, hội sẽ kiểm tra lượng cổ phần N được gửi cuối cùng (N thay đổi tùy thuộc vào nhóm). Khoản phần thưởng bạn được thanh toán sẽ được tính bằng cách chia số lượng cổ phần bạn đã gửi cho N, sau đó nhân kết quả với phần thưởng khối (trừ đi phần phí quản lý của nhà điều hành).
Hãy lấy một ví dụ. Nếu phần thưởng khối hiện tại là 12,5 BTC (giả sử không có phí giao dịch) và phí của nhà điều hành là 20%, thì phần thưởng có sẵn cho các thợ đào là 10 BTC. Nếu N là 1.000.000 và bạn đã cung cấp 50.000 cổ phiếu, bạn sẽ nhận được 5% phần thưởng hiện có (hoặc 0,5 BTC).
Bạn có thể tìm thấy một số biến thể của hai cách tính này này, nhưng chúng là những cách tính phổ biến nhất mà bạn có thể biết. Lưu ý, mặc dù chúng ta đang nói về Bitcoin, nhưng hầu hết các loại tiền mã hoá PoW phổ biến khác cũng đều có các hội thợ đào. Ví dụ như Zcash, Monero, Grin và Ravencoin.
Các hội thợ đào có phải là mối đe dọa đối với sự phi tập trung của blockchain?
Có thể. Đọc đến đây bạn sẽ thấy có điều gì đó không ổn. Không phải toàn bộ lý do khiến Bitcoin thành công như ngày hôm nay là vì không có thực thể duy nhất nào kiểm soát blockchain? Điều gì sẽ xảy ra nếu ai đó có được phần lớn sức mạnh băm?Đây là một câu hỏi có ý nghĩa. Nếu một nhóm nào đó có được 51% sức mạnh băm của mạng, họ có thể khởi động một cuộc tấn công 51%. Điều đó sẽ cho phép họ kiểm duyệt các giao dịch và đảo ngược các giao dịch cũ. Một cuộc tấn công như vậy có thể gây ra thiệt hại lớn cho hệ sinh thái tiền mã hoá.
Vậy, các hội thợ đào có làm tăng nguy cơ bị tấn công 51% không? Câu trả lời là: có thể, nhưng cũng rất khó xảy ra.
Về lý thuyết, bốn nhóm hàng đầu có thể cấu kết với nhau để chiếm quyền điều khiển mạng. Tuy nhiên, điều đó sẽ không có nhiều ý nghĩa. Ngay cả khi họ cố gắng thực hiện một cuộc tấn công, giá Bitcoin có thể sẽ giảm mạnh vì hành động của họ sẽ phá hoại hệ thống. Kết quả là, bất kỳ đồng tiền nào họ mua được cũng sẽ mất giá trị.
Hơn nữa, hội không nhất thiết phải sở hữu thiết bị đào. Từng cá nhân hướng máy của họ về phía máy chủ của điều phối viên, nhưng cũng có thể tự do chuyển đổi sang các hội nhóm khác. Vì lợi ích tốt nhất của cả những người tham gia và người điều hành hội thợ đào là khi hệ sinh thái được phi tập trung. Rốt cuộc, họ vẫn có thể kiếm được tiền nếu việc khai thác có lãi.
Đã có một vài trường hợp mà các hội thợ đào đã phát triển đến mức có thể được coi là một kích thước đáng lo ngại. Nhìn chung, hội (và các thợ đào trong hội) đã thực hiện các bước để giảm tỷ lệ băm.
Tổng kết
Việc khai thác tiền mã hoá đã vĩnh viễn thay đổi với sự ra đời của các hội thợ đào. Đây là một hình thức tổ chức mang lại nhiều lợi ích cho những thợ đào muốn có được thu nhập ổn định hơn. Có nhiều phương pháp tính toán và phân chia phần thưởng được hội thợ đào sử dụng. Vì vậy, những người tham gia cần cân nhắc đâu là chương trình phù hợp nhất với mục đích của mình.Trong một thế giới lý tưởng, việc đào Bitcoin sẽ phi tập trung hơn nhiều. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, chúng ta có thể xem thị trường “vừa đủ phi tập trung”. Nếu bất kỳ hội thợ đào nào đạt được phần lớn tỷ lệ băm trong thời gian dài, trong mọi trường hợp, sẽ không có ai được hưởng lợi. Những người tham gia cũng sẽ ngăn điều đó xảy ra – bởi xét cho cùng, Bitcoin không được điều hành bởi các thợ đào, mà là người dùng.